jeudi 4 juillet 2024

LÈR LARIVÉ PO NOU LÉVÉ

Zartik té finé difizé dopi avan dosi bann Blog mwin la vé fé astèr zot i rotrouv dosi mon blog bann kozé mwin la romèt azour, mé lé touzour dan tan.

Po fini èk lo sistinm départmantalis ilégal dan nout péi akoz la désid san nou, kosa nou té vé po Larénion konm rézime politik, alor lèr larivé pèp rénioné po pran anmin nout destin i fo fini èk bann politikèr mantèr départmantalis, lé zot minm la po fé nout malèr la gangrinn nout péi lèr larivé po rasanm anou po fé linion po libèr nout péi dan lamin bann zanprofitèr bann komandèr pouwar... Lèr larivé po dobout in pèp rénioné dan linité.

Po konèt : Kopiaz roprodiksion intèrdi. 

Si zot i ropran mon lartik po fé konèt oubli pa di ousa i sort mi kont si zot.

Monkozé

mercredi 3 juillet 2024

ARÈT SOUPLÉNÉ

Zartik té finé difizé dopi avan dosi bann Blog mwin la vé fé astèr zot i rotrouv dosi mon blog bann kozé mwin la romèt azour, mé lé touzour dan tan.

Bann rénioné i défann sistinm départmantalis dann koloni Larénion é la swazi modèl fransé kan néna po ginyé i bouz pa mé kan léta fransé i aplik son bann lwa lapa kontan lé normal dan lo sistinm nout péi lé dodan ninport kisa na lo drwa nir travay isi, akoz bann rénioné i sava laba é si lo rénioné i vé alé andéor lès azot. 

Ala in kozé po sat lapo batay po mèt anplas (préférence régionale, priorité travail pour le réunionnais, done travay kréol...) po fini èk sa sèl solision sé prann zot péi anmin po arèt larg zot gro pléré kolonizé èk zot moman kolonialis fransé mé pran zot péi anmin po linstan lé dir po zot pars nora pi fasilté, gro larzan é la bèlvi bourzoizi lokal alé po ansèv fé pèr azot san lafrans zot lé mor. 

Alor zot batay po sat zot i domand lé in fo déba oubli pa Larénion lé in départman fransé kan zot i défann stati-là koman zot i pé anpès dot domoun lé zot départman fransé nir travay Larénion. 

Ankor in fwa po démalol zot zié po fini èk tousala é diriz nout bato fo pran anmin zot destin tank zot lapa konpri sa bin kontinié larg zot gro pléré kolonizé zot i kroir gouvèrnnman wa ékout azot, rèv pa bann kolonizé rénioné.

Po konèt : Kopiaz roprodiksion intèrdi. 

Si zot i ropran mon lartik po fé konèt oubli pa di ousa i sort mi kont si zot.

Monkozé

FÉ VIV NOUT LANG PARTOU DAN NOUT PÉI

Zartik té finé difizé dopi avan dosi bann Blog mwin la vé fé astèr zot i rotrouv dosi mon blog bann kozé mwin la romèt azour, mé lé touzour dan tan.

Sobat po nout lang kréol lapa aryink zoué lamizik, fé fonnkèr, fé radio i difiz lamizik kréol lé in langazman po ke nout lang lé partou lé kozé lé ansèrvi toulézour. Po mwin in vré défansèr lang kréol i dwa sobat toulézour po ke nout lang kréol i pran tout son plas dan nout sosiété si po ansèrvi lo kréol po fé zoli po giny rokonésans mi trouv lé ipokrit é malfondé sat i ansèrv sa po giny larzan.

Po konèt : Kopiaz roprodiksion intèrdi. 

Si zot i ropran mon lartik po fé konèt oubli pa di ousa i sort mi kont si zot.

Monkozé

DOBOUT PO KONTINIÉ LA SUIT RÉVOLT BANN NWAR MARON

Zartik té finé difizé dopi avan dosi bann Blog mwin la vé fé astèr zot i rotrouv dosi mon blog bann kozé mwin la romèt azour, mé lé touzour dan tan.

Bann Nwar Maron viktim lèsklavaz la dobout po kas lo sistinm ésklavazis dann zané 1800 amonté lavé in rèv in lèspwar la libèrté léritaz-là bann rénioné désandan bann Nwar Maron lapa kontinié lalit po libérasion Larénion po tir dan lamin kolonialis fransé. Alor zordi na pi po kalkilé fo an tank pèp nou dobout po fé in révolision politik, sosial, kiltirèl, ékonomik po dévlop nout péi tir tousala dan lamin bann kolonialis gro blan, gro zozo, zanprofitèr. Pèp rénioné fo nou organiz anou an rézistans po prann destin nout péi dan nout min lé lo milié popilèr i dwa diriz Larénion po kontinié lo konba bann Nwar Maron la rouv baro la libèrté lé anou astèr roprann lo flanbo alor bann domoun atèr i dwa rant an maronèr po libèr nout péi.

Po konèt : Kopiaz roprodiksion intèrdi. 

Si zot i ropran mon lartik po fé konèt oubli pa di ousa i sort mi kont si zot.

Monkozé

mardi 2 juillet 2024

ARIV AZOT DOSI MONKOZÉ

Tèrla po fé konèt mon bann kozé lavi toulézour nout péi é andéor.

In blog an Lang Kréol Rénioné 

TYINBON ANSANM 



lundi 1 juillet 2024

LÈR LARIVÉ PO ORGANIZ ANOU

Zartik té finé difizé dopi avan dosi bann Blog mwin la vé fé astèr zot i rotrouv dosi mon blog bann kozé mwin la romèt azour, mé lé touzour dan tan.

Kan mi i di fo Larénion i pran son destin anmin, lé in kozé po di bann rénioné komans organiz azot pars inn sékat i done anou in manzé gaté é i mèt nout destin dan la min bann bézèr paké, zot minm i wa èk lakriz mondial é an loksidan an frans si nou komans pa organiz anou konmkifo inn sékat matin riskab sra lafrans wa larg Larénion é si anou bann rénioné lapa organizé sat sra pli for wa mèt lamin si lindépandans Larénion é wa fini par in gèr rantronou é rolizion mi fé pa pèr azot lo modèl i di larénion in pèp toléran wa fini an dolo boudin i sifi gard lo malizé nout péi lé dodan pa bézwin bonpé po i pèt anflèr é gard zot minm lo kominalis i komans dévlop vitman ke nou krwa. Alor i fo po tousat i krwa lindépandans i fo rasanb anou ke si nou travay ansanm byin konmkifo san zwé volèr noulé kap pran nout péi anmin sakinn dan son kwin nou sra fouti.

Po konèt : Kopiaz roprodiksion intèrdi. 

Si zot i ropran mon lartik po fé konèt oubli pa di ousa i sort mi kont si zot.

Monkozé

ARÈT DÉNIG LO MO LINDÉPANDANS

Zartik té finé difizé dopi avan dosi bann Blog mwin la vé fé astèr zot i rotrouv dosi mon blog bann kozé mwin la romèt azour, mé lé touzour dan tan. 

Bann domoun lé kont lindépandans Larénion, i di si Larénion i giny lindépandans wa krèv la fin. Bin akoz dopi 1946 Larénion lé départman fransé na ankor bonpé domoun isi Larénion i viv dan lamizèr é la po krèv la fin, tank Larénion i giny arpa désid parliminm po pran anmin son dévlopman,  lo pèp rénioné sra touzour dan la mandisité lasistana kolonialis fransé, posa minm bann départmantalis 974, i dénig lo mo lindépandans po fane lapèr dan kokot tèt domoun. Létan dobout po bord sistinm kolonial fransé lapo maliz nout péi.

Po konèt : Kopiaz roprodiksion intèrdi. 

Si zot i ropran mon lartik po partazé, oubli pa di ousa i sort mi kont si zot.

Monkozé

LO PÈP I VIV DAN LA PÈR

Zartik té finé difizé dopi avan dosi bann Blog mwin la vé fé astèr zot i rotrouv dosi mon blog bann kozé mwin la romèt azour, mé lé touzour dan tan.

Na pwin démokrasi dan nout péi tout lo bann i diriz anou i fane lapèr dan nout sosiété é i diviz bann famiy rénioné gard zot minm sakfwa na in grèv, in lamayaz èk bann kolèktivité domoun lapèr dénons azot pangar i pèrd zot travay ou ti kontra san landomin la ginyé. Alor po fini èk tousala po ke in vré démokrasi lé mi anplas fo lo pèp i lèv po kapot bann diktaktèr lapo komand é diviz lo rénioné ant zot.

Po konèt : Kopiaz roprodiksion intèrdi. 

Si zot i ropran mon lartik po fé konèt oubli pa di ousa i sort mi kont si zot.

Monkozé

KOZMAN PO LAVNIR

Zartik té finé difizé dopi avan dosi bann Blog mwin la vé fé astèr zot i rotrouv dosi mon blog bann kozé mwin la romèt azour, mé lé touzour dan tan.

Lo zour Larénion wa giny pran anmin son destin la na giny kontrol larivé bann zétranzé dan nout péi pars alièrk zordi ninport kisa i rant dann kolonizasion nout lé dodan. Osi fodra bann rénioné la kit zot péi forsé ou té vé alé sré gayar zot i rovien po dévlop zot péi fo zot i mèt an navan zot koté patriotik avan lintéré larzan é sirtou pa anminn èk zot mantalité loksidan.

Po konèt : Kopiaz roprodiksion intèrdi. 

Si zot i ropran mon lartik po fé konèt oubli pa di ousa i sort mi kont si zot.

Monkozé

ARÈT LARG ZOT GRO PLÉRÉ

Zartik té finé difizé dopi avan dosi bann Blog mwin la vé fé astèr zot i rotrouv dosi mon blog bann kozé mwin la romèt azour, mé lé touzour dan tan.

Néna bonpé domoun é désèrtin dann milié kiltirèl départmantalizé i di fo mèt dann bann post rèsponsabilté dann ladministrasion kolonial bann rénioné mèt in inpostur zorèy (fransé) ou rénioné départmantalizé i sanz arpa aryin sra touzour minm politik kolonialis anplas po sabouk anou. Séposa mi di tank nou sra anmaré èk lafrans na pwin aryin wa sanzé po lo pèp rènioné wa désid parliminm sra lo zour li wa désid pran lo péi anmin.

Alor po sat i défann sistinm kolonialis anplas lé normal bana na lo drwa osi pran bann post i propoz azot isi Larénion ousa ou pé anpèsh léta fransé anvoy zot bann migran isi zot i koné pa ankor kosa i vé di lo mo kolonialis lé kolonizé po komandé èk zot bann valé lé mi anplas i anpèsh pa zot sobat po zot drwa mé bann rovandikasion komsa sra maliz po ginyé, wa done in ti plas rénioné sar zis po taz zot gèl si po mèt in rénioné départmantalizé po totosh bann domoun atèr i sèrv aryin akoz zot i sobat pa plito po libèr nout péi, pars zot i koné nora pi fasilté larzan lafrans po anminm zot vi bourzoizi lokal, séposa bann domoun i lit kont sistinm lé anplas rant pa dan zot fotrin bana. Sakinn i dwa swazi son kan.


Po konèt :

Rénioné départmantalizé (lé domoun amaré i vé pa kit lafrans)

Rénioné indépandantis (i vé kit lafrans)


Po konèt : Kopiaz roprodiksion intèrdi.

Si zot i ropran mon lartik po fé konèt oubli pa di ousa i sort mi kont si zot.

Monkozé


KOD 974 DÉGRINN ALI

Bann zartik té finé difizé dopi avan dosi bann Blog mwin la vé fé astèr zot i rotrouv dosi mon blog bann kozé mwin la romèt azour, mé lé touzour dan tan.

KOD 974 =

Lasistana – Dominasion - RSA – Réprésion - Lasimilasion - Zistis makro minm - Somaz andémik - Kolonizasion - La drog - Déportasion nout zénès - Lalkol an poundiak - Zabizèr - Sex an makotaz - Bann vandèrki - Mandisité - Larzan Gaspiyé - Lavi shèr - Polision - Lo vis larzan - Pansé inik - Koripsion - Bordaz nout lidantité partou - Lanprofitaz - Bordaz nout lang kréol partou - Lanalfabétik  - Bordaz rénioné dan son péi - Konsomasion sovaz...

Alor dan Larénion lib indépandan sé fini èk tousala rès èk lo kod 974 sé kontinié é domann souplé é lès bana tié nout péi.

Po konèt : Kopiaz roprodiksion intèrdi.

Si zot i ropran mon lartik po fé konèt oubli pa di ousa i sort mi kont si zot.

Monkozé

ARIV AZOT DOSI MONKOZÉ

Tèrla po fé konèt mon bann kozé lavi toulézour nout péi é andéor. In blog an Lang Kréol Rénioné  TYINBON ANSANM